(ASI) Alternatywna Spółka Inwestycyjna

ASI – Alternatywna spółka inwestycyjna

Przepisy, które do ustawy o funduszach inwestycyjnych wprowadziły regulacje dotyczące alternatywnej spółki inwestycyjnej obowiązują od 2019 roku. Pomimo tego w rejestrze zarządzających alternatywnymi spółkami inwestycyjnymi (ASI) widnieje raptem ok. 350 podmiotów. Jeżeli porównamy to z kilkoma tysiącami funduszy inwestycyjnych wpisanych do RFi to widzimy cały czas duży potencjał w wykorzystaniu alternatywnej spółki inwestycyjnej (ASI) w prowadzeniu działalności inwestycyjnej oraz w wykorzystaniu ASI jako wehikułu inwestycyjnego.

 

Warunki formalne utworzenia ASI

 Alternatywna spółka inwestycyjna jest rodzajem alternatywnego funduszu inwestycyjnego i podlega przepisom ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. Żeby utworzyć ASI w zdecydowanej większości przypadków wystarczy wpis do rejestru zarządzających ASI. W pewnych sytuacjach wymagane będzie uzyskanie zezwolenia na prowadzenie tego typu działalności. Zarówno procedura wpisu do rejestru zarządzających ASI, jak i uzyskanie zezwolenia odbywają się przed UKNF.

 

Kiedy należy uzyskać zezwolenie?

Gdy łączna wartość aktywów portfeli inwestycyjnych, który alternatywna spółka inwestycyjna zamierza zarządzać nie przekroczy równowartości 100 mln. euro działalność można prowadzić na podstawie wpisu do rejestru zarządzających ASI. Jeżeli alternatywna spółka inwestycyjna nie będzie stosować dźwigni finansowej i jej jednostki uczestnictwa mogą być odkupione po co najmniej pięciu latach wówczas próg jest wyższy i wynosi aż 500 mln. euro.

Umówmy się jednak, że kwotę 100 mln. euro są w stanie zebrać tylko największe podmioty działające na rynku funduszy, dlatego też w większości przypadków  lepiej będzie wybrać mniej sformalizowaną formę prowadzenia działalności na podstawie wpisu do rejestru zarządzających ASI.

Wybierając prowadzenie działalności na podstawie wpisu do rejestru zarządzających ASI nie musimy m.in. powoływać do zarządu spółki osób posiadających co najmniej trzy letni staż pracy na kierowniczym lub samodzielnym stanowisku w instytucjach rynku finansowego lub innych podmiotach, prowadzących działalność w zakresie lokowania aktywów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną lub w zakresie strategii inwestycyjnych stosowanych przez alternatywną spółkę inwestycyjną lub pełnieniem przez ten okres funkcji członka organu, komplementariusza lub wspólnika prowadzącego sprawy tych instytucji lub podmiotów, bądź doradców inwestycyjnych. Jednak cały czas warunkiem uzyskania wpisu do rejestru zarządzajacych ASI jest to, żeby członkowie organów spółki byli osobami nie karanymi za umyślne przestępstwo lub przestępstwo skarbowe. Składając wniosek do wpis do rejestru zarządzających ASI należy przedłożyć zaświadczenie o niekaralności członków organów spółki, które nie może być starsze niż jeden miesiąc licząc wstecz od dnia złożenia wniosku w UKNF. Do wniosku o wpis do rejestru zarządzających ASI, należy dołączyć również wykaz członków organów alternatywnej spółki inwestycyjnej.

Jeżeli zdecydujemy się na prowadzenie działalności na podstawie wpisu do rejestru zarządzających ASI UKNF nie weryfikuje wysokości kapitałów własnych, doświadczenia w prowadzeniu działalności inwestycyjnej, sytuacji ekonomicznej i przyszłych możliwości finansowych wnioskodawcy. Nie ma również wymogów dotyczących minimalnego kapitału początkowego alternatywnej spółki inwestycyjnej, oprócz tych wskazanych w kodeksie spółek handlowych. Odpada nam również bardzo kosztowny obowiązek zawarcia umowy z bankiem depozytariuszem.

 

Polityka inwestycyjna i strategia inwestycyjna

Alternatywna spółka inwestycyjna powinna przedstawić w UKNF co najmniej dwa dokumenty tj. politykę inwestycyjną i strategię inwestycyjną.

Polityka inwestycyjna określa typy i rodzaje papierów wartościowych i innych praw majątkowych będących przedmiotem lokat alternatywnej spółki inwestycyjnej, kryteria doboru lokat, zasady dywersyfikacji lokat i inne ograniczenia inwestycyjne np. dopuszczalną wysokość kredytów i pożyczek zaciąganych przez alternatywną spółkę inwestycyjną.

Strategia inwestycyjna określa główne kategorie aktywów, w które alternatywna spółka inwestycyjna (ASI)może inwestować, sektory przemysłowe, geograficzne lub inne sektory rynkowe bądź szczególne klasy aktywów, które są przedmiotem strategii inwestycyjnej ASI, opis polityki alternatywnej spółki inwestycyjnejw zakresie zaciągania pożyczek i stosowania dźwigni finansowej.

 

Alternatywna spółka inwestycyjna w praktyce 

Alternatywna spółka inwestycyjna może swoją działalność prowadzić wyłącznie jako spółka prawa handlowego. Jeżeli będzie to alternatywna spółka inwestycyjna wewnętrznie zarządzana może ona prowadzić działalność jako spółka z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółka akcyjna.

Alternatywna spółka inwestycyjna może działać również w formie spółki komandytowej lub komandytowo akcyjnej, wtedy zarządzającym ASI jest spółka będąca komplementariuszem w tych spółkach i jest to rodzaj zewnętrznie zarządzanej alternatywnej spółki inwestycyjnej.

Jeżeli planujemy utworzyć ASI wyłącznie do celów prywatnych i traktować je jako prywatny wehikuł inwestycyjny wystarczające będzie utworzenie ASI wewnętrznie zarządzanego. Natomiast jeżeli chcielibyśmy zbierać aktywa od inwestorów w celu zarządzania nimi właściwszą formą wydaje się być ASI zewnętrznie zarządzane. Mamy do czynienia wtedy ze strukturą podobną do TFI, gdzie TFI tworzy i zarządza funduszami inwestycyjnymi. Tylko w przypadku ASI zewnętrznie zarządzanego rolę TFI przejmuję komplementariusz alternatywnej spółki inwestycyjnej. Dzięki temu mamy możliwość chociażby pobierania wynagrodzenia za zarządzanie ASI.

Celem takiego podmiotu powinno być lokowanie zebranych aktywów w interesie inwestorów. Innymi słowy, należy wyróżnić trzy warunki, jakie musi łącznie spełniać dana spółka, aby mogła ubiegać się o status alternatywnej spółki inwestycyjnej, a mianowicie:

1. pozyskiwanie kapitału od inwestorów;
2. inwestowanie pozyskanego kapitału zgodnie z określoną polityką inwestycyjną;
3. inwestowanie pozyskanego kapitału w interesie określonych inwestorów.

Oznacza to, że wyłącznym przedmiotem działalności alternatywnej spółki inwestycyjnej jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów i nie może ona prowadzić innej działalności, co ma na celu zagwarantowanie, że wszystkie wpłaty dokonywane przez inwestorów spółki będą przeznaczane wyłącznie na jej działalność inwestycyjną. W przypadku zarządzających ASI ich działalność może polegać wyłącznie na zarządzaniu ASI.

 

Preferencje podatkowe alternatywnej spółki inwestycyjnej (ASI)

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT) przewiduje zwolnienie przedmiotowe dla części dochodów uzyskiwanych przez alternatywną spółkę inwestycyjną.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 58a) ustawy o CIT, zwolnieniu podlegają tylko dochody ze zbycia udziałów lub akcji pod warunkiem, że alternatywna spółka inwestycyjna, która zbywa udziały (akcje), przed dniem zbycia posiadała bezpośrednio i nieprzerwanie przez okres 2 (dwóch) lat nie mniej niż 10% udziałów (akcji) w kapitale spółki, której udziały (akcje) są zbywane.

Dodatkowo, zwolnienie nie dotyczy dochodów (przychodów) uzyskanych ze zbycia udziałów (akcji) w spółce, jeżeli co najmniej 50% wartości aktywów takiej spółki, bezpośrednio lub pośrednio, stanowią nieruchomości położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa do takich nieruchomości.

W przypadku alternatywnych spółek inwestycyjnych mających formę spółek kapitałowych możliwe jest również skorzystanie przez ASI ze zwolnienia dywidendowego na podstawie art. 22 ust. 4 ustawy o CIT przy spełnieniu warunków przewidzianych dla tego zwolnienia (posiadanie co najmniej 10% udziałów/akcji w spółce nieprzerwanie przez okres 2 lat).

Do ASI, jako przedsiębiorstwa finansowego nie mają również zastosowania unormowania z art. 15c ustawy o CIT (czyli o cienkiej kapitalizacji), w kontekście zaliczania kosztów finansowania dłużnego do kosztów uzyskania przychodów. Tak więc ASI może zaliczać do kosztów uzyskania przychodów wszelkie koszty (tj. odsetki, prowizje) związane z pozyskiwaniem finansowania dłużnego bez konieczności respektowania limitów ustawowych, co stanowi znaczne ułatwienie biznesowe.